Nowelizacja Kodeksu pracy – zmiany w obliczaniu stażu pracy

W dniu 24 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu RP – projekt, który zakłada zmiany w Kodeksie pracy dotyczące sposobu obliczania stażu pracy poprzez rozszerzenie katalogu okresów wliczanych do tego stażu.

Obecnie do stażu pracy co do zasady zalicza się przede wszystkim okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę oraz okresy nauki. W praktyce prowadzi to do sytuacji, w której osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych lub prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mają niski albo zerowy staż pracy, mimo znacznego doświadczenia zawodowego
i wieloletniego funkcjonowania na rynku pracy. W związku z tym projektowana nowelizacja przewiduje zaliczanie do stażu pracy m.in.:

1. okresów prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności oraz okresów pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność,
2. okresów wykonywania umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług,
3. okresów wykonywania umowy agencyjnej,
4. okresów pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
5. okresów wykonywania innej niż zatrudnienie pracy zarobkowej przebyty za granicą
   u pracodawcy zagranicznego czy
6. okresów zawieszenia działalności gospodarczej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Co do zasady, wg. projektowanych zmian, aby dany okres mógł zostać zaliczony do stażu pracy, osoba musi w tym czasie podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Potwierdzenie powyższych okresów będzie wymagało przedstawienia odpowiednich zaświadczeń
z ZUS. W sytuacji, gdy dane okresy nie zostały zgłoszone do ZUS lub dotyczą zatrudnienia za granicą, ich potwierdzenie będzie możliwe na podstawie ogólnych zasad dowodowych. Obowiązek udokumentowania okresów zatrudnienia będzie spoczywać na pracowniku, który powinien dostarczyć wymagane dokumenty w ciągu 24 miesięcy liczonych od:

• 1 stycznia 2026 roku – w przypadku pracowników sektora finansów publicznych;
• pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy – w przypadku pozostałych pracowników.

Rozszerzenie katalogu okresów wliczanych do stażu pracy może oddziaływać m.in. na:

• wysokość dodatków stażowych, nagród jubileuszowych,
• szybsze nabycie przez pracowników prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego
• szybsze spełnianie wymogów stażowych przy ubieganiu się o wyższe stanowiska;
• wysokość odpraw czy okresów wypowiedzenia, gdy osoba zatrudniona pracowała na rzecz tego samego pracodawcy na różnych podstawach zatrudnienia.

Pracodawcy powinni odpowiednio przygotować się do planowanych zmian, w tym w szczególności :

• zapewnić narzędzia i kompetencje niezbędne do prawidłowego ustalania stażu pracy zgodnie
  z nowymi przepisami,
• dokonać weryfikacji i przeliczeń stażu pracy pracowników,
• wprowadzić niezbędne zmiany w regulacjach wewnętrznych,
• zabezpieczyć środki finansowe na realizacje nowych obowiązków.

Warto również pamiętać, że projektowane przepisy dotyczyć będą także zasad obliczania tzw. zakładowego stażu pracy, od którego zależą m.in. okresy wypowiedzenia czy wysokość odprawy
w przypadku zwolnień grupowych.

22 lipca 2025 r. miało miejsce jego pierwsze czytanie w Sejmie, a projekt zakłada, że przepisy omawianej nowelizacji będą obowiązywały od 1 stycznia 2026 r.